De Plek 20-05-1997
Lelystad Haven, X=157/158 en Y=502/501
Middenin het IJsselmeer wordt in 1950 het werkeiland aangelegd, genaamd perceel P. Daar wonen de zogenaamde rijswerkers, eerst zonder en later met hun gezinnen, de pioniers van Lelystad.
De eerste jaren zijn hard. Als door vorst het eiland vele weken van het vasteland verstoken is, komen posten eten per helicopter. Er ontstaat een rijk gemeenschapsleven, waaronder de toneelclub " Isolemento". De huisarts is een dienstweigeraar die hier zijn alternatieve dientplicht mag vervullen. er zijn maar weinig zieken en hij wordt ingeschakeld bij het onderwijs aan de kinderen. In '54 wordt de dijk naar Harderwijk gesloten en in '56 de laatste, noordelijke dijk. Het gemaal wordt in werking gezet en zeven jaar na aanvang van de werkzaamheden valt de Oostelijke Flevopolder droog. Veertig jaar later is er een grote stad ontstaan, met de problemen die samenhangen met de grote stad. Het perceel P is er nog steeds, en ook wonen er nog enkele pioniers. Aan de ene kant kijken ze uit over de Houtribsluizen, en aan de andere kant over de wijk Lelystad Haven, waar alle zeilen worden bijgezet om de dreigende verpaupering de rug toe te keren.
RESEARCH:
Voorlichter Nauta
Elementen:
- het voormalige werkeiland Perceel P van waaruit Lelystad werd aangelegd.
- Het voetbalveld dat na een actie van jongeren wordt opgeknapt.
- de nieuwbouw van Lelystad-Haven, wat gebeurt met de treurige woningen aldaar. Plan Najade
- Woonboten
- Gemaal Wortman
- RWS-boeien
- Herberg de Oostvaarder
- hotel-pension De Lange Jammer
- Bouwbedrijf Noordersluis, plan Weerribben
- Fernhout B.V. Zwolle
- B.T.S.
- Van den Herik Sliedrecht
woensdag 9/4: 13.30 uur: Mieke de Koning: bij KDV De Waterlely, Harderwijkstraat 91.
“Lelystad Haven, dat is klasse tussen de plassen”. Ook de gemeente erkent dat de bewoners van Haven een volkje apart zijn.
Mieke de Koning is mede-eigenaar en directeur van Kinderdagverblijf ‘De Waterlely’ in Lelystad Haven en tevens lid van de Bewonersvereniging Lelystad Haven. Zij maken zich sterk voor het leefbaar maken en houden van de wijk.
Ze zijn klein begonnen met de kinderopvang, zonder subsidie. Kenmerkend voor de bemoeienis van de gemeente is dat álles in Haven uit eigen initiatief is opgezet.. De crèche is nu zo’n 5 jaar oud. Ze doet het samen met een vriendin, nu is het een echt kindercentrum, inclusief BSO, en ze werken samen met het wijk gezondheidscentrum.
Ze hopen door de nieuwbouw dat daar een goede werking van uitgaat op de buurt. Tot voor kort was 75% van de Havenbewoners uitkeringsgerechtigd.
De wijk is naar rang en stand ingedeeld.
Er was nogal wat criminaliteit in de Opdrachtwoningen (van woningbouwvereniging De Opdracht)
Watersportvereniging ‘t Bovenwater. Er wordt veel gesurfd en gezeild (Opttimistjes) en je kan er lekker zwemmen.
Het Buurthuis is een zelfstandige onderneming, zonder subsidie, dateert uit de tijd van het werkeiland. Bernadette Gernand.
X Vlak bij de Haven is de ligplaats van de vloot van Rijkswaterstaat. Ook thuishaven van hun milieuschip, met laboratorium aan boord. Voorlichter Bouwmeester van RWS zoekt een schipper.: Wil vd Geer, Vloot RWS.
De uitzending:
- eerste bewoner
- de RWS-schepen
- de kinderen / voetbalveld, hoe is het er om op te groeien
- de creche / bewonersvereniging
- het buurthuis.
- woensdag 9/4: 13.30 uur: Mieke de Koning: bij KDV De Waterlely, Harderwijkstraat 91. ) plus iemand van de Wijkvereniging.
Treurige straten met veel leegstand in Haven zijn: Schermer, Purmer, Lemmerstraat, Bunschotenlaan, Stavorenstraat, het eind van de Harderwijkstraat. Liggen deels naast de creche. Daar even gaan kijken?
- 15.00 uur: Mieke Sietsema plus haar zoons Hylke (12) en Sietze-Jan (14). in Herberg de Oostvaarder, Oostvaardersdijk 29.
Voormalig Jeugdherberg, maar sinds het regime Sietsema (nu 12 jaar) is het een herberg, voor overnachtingen voor bijv. Excursies, sportgroepen en workshops.
Haven moest een wijk worden aan het water, maar volgens haar is men niet in die opzet geslaagd. De wijk ligt bij het water, maar niet áán het water. Nu bij de nieuwbouw bouwt men beter áán het water. Aan de Markermeer-kant (pas op, ze heeft het over het IJsselmeer !) gaat RWS de vaarroute verleggen, zodat de vrachtvaart verder af komt te liggen van de dijk. De pier blijft er wel, want die is er als stormkering.
Hylke en Sietse-jan zeilen bij Het Bovenwater (Optimist en Laser), en soms bij evenementen op het Markermeer. Je zou met de jongens bij het Bovenwater kunnen gaan kijken. En Mieke kan vertellen over hoe de wijk volgens haar enigszins fout is opgezet, en nu beter wordt opgezet, over de relatie wonen en water, over de vrachtroute/vaargeul die verlegd gaat worden en het Markermeer dat dan misschien veiliger gaat worden. Ze praat heel aardig over ‘de mensen die beneden wonen’, en dat is dan Lelystad Haven.
16.30 uur - Sven de Nooy en Nicky van Haasteren, Binnendijk 69, hebben samen 400 handtekeningen opgehaald om het voetbalveld op te knappen. Zie de brief. De gemeente gaat in juni aan de slag en de boel is klaar in juli.
Het is fantastisch wonen in Lelystad Haven: zeilen, surfen, zwemmen, , tafeltennissen in het Buurthuis, en dan dus ook nog het voetbalveld. Alleen uitgaan, naar de disco, daar schort het aan. Daarvoor gaan ze naar het centrum van Lelystad, en dat is natuurlijk een heel eind fietsen.
19.30 uur: Anneke de Wit, Oostvaarderswijk 26.
Zij behoort bij de eerste bewoners van Lelystad. Haar man was hoofd van het gemaal. Ze zijn er in ‘64 komen wonen en hebben dus nog het leven op het werkeiland meegemaakt plus de bouw van Lelystad. Er was een goede band in de kleine nederzetting met een bridgevereniging en zangclub etc. Uit hun verenigingsleven “Algemeen Belang” is uiteindelijk het Buurthuis ontstaan. Grappig detail: de toenmalige dokter was als dienstweigeraar verbannen naar het werkeiland, en hij gaf ook de kleintjes onderwijs. Ze hebben wel een beetje moeite met de nieuwkomers, maar ja, je kan het ook niet bij het oude houden. Nu gaat ze nog 1 x in de 14 dagen naar het Buurthuis - waar ze ook lang voorzitter van is geweest - om daar wat te handwerken en te kwekken met wat oudere vrouwen.
De Wit moet dus vertellen over het oude werkeiland, het ontstaan van het verenigingsleven in Haven en de functie van het Buurthuis.
Nota Bene: Je moet iedereen vragen naar het zogenaamde Masterplan. Namelijk: Het ging helemaal niet goed met Lelystad. Iedereen kwam er maar wonen maar er was geen werk. Dus veel werkeloosheid. Daarna weer veel misdaad en leegstand van huizen. Dankzij Gruijters werd het weer wat beter ?? Nu is Lelystad Art. 12 gemeente. Wat dat voor Lelystad in concreto betekent weet ik niet. En er is een Masterplan ontwikkeld om een eind te maken aan de problemen: Koop- en huurwoningen door elkaar, meer bouwen, meer werkgelegenheid creëren, bouwen aan het water etc. (wordt toegestuurd).