Urinekandelaars, een wandelende ballenbak en ijsbeerijs: het gekste, tofste en meest spraakmakende van de Dutch Design Week 2015.

10 Dingen die je volgens de VPRO niet mag missen.

allegorie van het zuiden

allegorie van het zuiden in de augustijnenkerk

De vrolijke eettaferelen op schilderijen Augustijnenkerk, van Jan Steen en Pieter Breugel inspireerden Atelier Van Asseldonk tot de fraaie inrichting van de Augustijnenkerk waar gedurende de hele Dutch Design Week in een prachtig decor feestelijke lunches en diners geserveerd worden. Het is de bedoeling om in die entourage de sfeer van vroeger terug te halen. Je zit aan lange tafels, waar je geanimeerde gesprekken voert met de mensen die naast je zitten, ook al ken je ze niet. Op je smartphone kijken is streng verboden. Het eten is van topniveau, bereid door chefkok Dick Middelweerd van restaurant De Treeswijkhoeve (2 Michelinsterren) in Heeze. Hij bereidt zijn maaltijden met streekproducten en ook de bloemen, die hier in overvloed te zien zijn, komen uit de regio. Overal zie je bijzondere en weirde designobjecten, zoals een kandelaar, die geoxideerd is met urine. Hij staat vrolijk midden op de eettafel. De diners kosten 150 Euro inclusief drank en ze zijn al bijna helemaal vol gereserveerd. Maar buiten is er gelukkig ook nog een markt, die deel uitmaakt van deze allegorie van het zuiden. Daar worden kleine gerechten verkocht, waarbij uiteraard het traditioneel Brabantse worstenbroodje niet mag ontbreken.

Locatie: Paterskerk, Tramstraat 37
Dagelijks te zien tot en met 25 oktober van 11.00 tot 00:00 uur

de modebelofte

een genaaid paard tussen je benen

Huh, mode in een voetbalstadion? De wereld van testosteron, bier en voetbalhooligans lijkt niet de meest voor de hand liggende plek voor het showcasen van avant-garde fashion. Toch zijn de curatoren van de Modebelofte, Niek Pulles en Harm Rensink, erg in hun nopjes met het Philips stadion (thuishaven voor PSV) als plek om het werk van 42 (!) door hun geselecteerde modeontwerpers te laten zien - het thema is dit jaar immers sportswear. Verdeeld over zes tunnels zien we werk van internationale up & coming ontwerpers afkomstig van het Londense Royal College of Art, Central Saint Martens, de Nederlandse Rietveld Academie, ArtEZ en de modeacademie in Taiwan – to name a few. Wat zien we? Denk wandelende ballenbakken, broeken met een genaaid paard tussen je benen en een lugubere knalrode jurk van op de vloer gegoten siliconen dat vervolgens uit elkaar is getrokken, wat associaties met bloed oproept.

Sommige ontwerpers zijn al opgepikt en hebben inmiddels banen bij giganten als Nike (Charlotte Grace, hier te zien met een draagbaar pak van parachutstof gecombineerd met knitwear) of Louis Vuitton (Matty Bovan, hier met avantgardistisch, niet bepaald draagbaar werk dat iets weg heeft van aan elkaar genaaide troep uit de vuilnisbak – maar dan wel cool!) – waaruit je kunt afleiden dat er als jonge ontwerper niet één recept is om door te breken. Behalve dan dat je met uitgesproken werk moet komen dat opvalt, en dat geldt voor alles hier. Verder opvallend: veel maskers en andere vormen van verhulling, om je te beschermen tegen de drukke buitenwereld en tegen de continue druk van social media.

Locatie: Philips Stadion, Frederiklaan 10
Dagelijks te zien tot en met 25 oktober van 11.00 tot 21.00 uur

op zoek naar een alternatief verdienmodel

In Dadabase in de OXI tentoonstelling onderzoekt Govert Flint een nieuw verdienmodel voor designers. Bij binnenkomst wordt het gezicht van de bezoeker gescand door een camera en wordt leeftijd, geslacht en ras door de software herkend. Daarnaast kan het systeem de emotie herkennen van de bezoeker: verrast of choqueert een kunstwerk je of doet het je niks? Die data is waardevol. Op internet wordt dergelijke data-mining al op grote schaal toegepast, maar in de fysieke wereld gebeurt het nog niet vaak. En dat terwijl trendwatchers er goud geld voor zouden betalen als ze zouden weten welke beeldtaal, stijl of kleuren er in een bepaalde bevolkingsgroep aanslaan. Dit onderzoek is te bekijken op Sectie C, de bruisende kraamkamer van de Dutch Design Week, waar 180 creatieve ondernemers, ambachtslieden en kunstenaars hun ateliers openstellen voor het publiek. Ga kijken in de OXI tentoonstelling van curator Justine Kontou en draag een steentje bij aan de verzelfstandiging van de designer.

Locatie: Sectie C, Daalakkersweg 2-8
Dagelijks te zien tot en met 25 oktober van 12/14:00 tot 21 uur

Open Ended - Lidewij Edelkoort

Lidewij Edelkoort, misschien wel de belangrijkste trendwatcher ter wereld, werd in 1999 directeur van de Design Academy in Eindhoven. Het was de tijd dat het hoofdkantoor van Philips van Eindhoven naar Amsterdam verhuisde. Maar Lidewij bleek een game changer. Ze maakte de Design Academy wereldberoemd en de Dutch Design Week werd een internationale trekpleister, in de voormalige Philips-fabrieken. Maar Edelkoort vertrok in 2008 met ruzie uit Eindhoven. Nu is ze er weer terug met een tentoonstelling van haar eigen designcollectie in De Kazerne. Het is inmiddels design uit een ander tijdperk, de tijd van art design of autonoom design, niet het maatschappelijk geëngageerde social design dat hier tegenwoordig de boventoon voert. Het gaat hier meer om kunst dan om functionaliteit, met veel stoelen die niet bedoeld zijn om op te zitten. Maar het is een mooie liefdevolle collectie van inmiddels vooraanstaande ontwerpers die al als jong talent door Lidewij omarmd zijn. Neem, als je toch al in De Kazerne bent, ook even de tijd om te kijken naar de 3D-geprinte schoenen die daar tentoongesteld worden. Passen mag ook. 

Locatie: de Kazerne, Paradijslaan 2-8
Dagelijks te zien tot en met 25 oktober van 11:00 tot 00:00 uur

graduation show dutch design academy

Vluchtelingencrisis, financiële crisis, klimaatcrisis…. De wereld lijkt soms ten onder te gaan aan ellende. Wil je weer positief worden en het gevoel krijgen dat het allemaal wel goed komt met de wereld: ga dan vooral naar de graduation show.

Wat je er vindt: jonge, pas afgestudeerde ontwerpers met innovatieve ideeën en oplossingen of gewoon dwarse ideeën voor complexe maatschappelijke kwesties. Zoals het vluchtelingenprobleem. Zo is de Limbo Embassy van Manon van Hoeckel een neutrale ontmoetingsplek waar ambassadeurs, buurtbewoners, passanten en ambtenaren worden uitgenodigd om in gesprek te gaan - een ruimte voor een gelijkwaardige dialoog, debat en culturele uitwisseling in plaats van weer een gepolariseerd debat bij Nieuwsuur.

Sommige problemen lijken klein maar kunnen grote impact hebben, zoals een verkeerde houding achter de computer op je werkplek. Ontwerper Jeffrey Heiligers heeft daar iets op gevonden: hemden die akelig zitten als je in een verkeerde houding zit. Met de juiste houding voor je gestel zit het textiel echter wel aangenaam om het lijf, dus word je op die manier automatisch de goede richting in gecorrigeerd. Denk geen gezondheidssandalen-look of steenkousengehalte; nee, het ontwerp van Heiligers ziet er strak en fashionable uit en maakt van jou persoonlijk het nieuwe zwart.

Locatie: Graduation show Dutch Design Academy, deWitteDame, Emmasingel 14
Dagelijks te zien tot en met 25 oktober van 11:00 tot 18/20:00

Studio KNOL onderzoekt massagedrag

Hoe volgzaam ben jij? Volg je de massa of ga je je eigen weg?

Met die vragen word je meteen bij binnenkomst geconfronteerd. Drie poortjes: boven elk poortje hangt een naam van een designer. Ga je door het poortje met die lange rij? Of kies je toch liever voor een poort waar je zo door kunt lopen?

Na de keuze kom je terecht in een labyrint, een spel waarin je volgzaamheid telkens op de proef gesteld wordt. Maar ook je speelsheid. Ga je stiekem toch even drukken op die knop? Of glip je na eindeloos gedraal van die mensen voor je toch onder dat hekje door? Jouw keuzes worden nauwlettend in de gaten gehouden en vormen een onderdeel van het onderzoek van Studio KNOL in het MU. Wat beweegt die duizenden mensen die in grote getale door Eindhoven lopen tijdens de DDW? Welke kant gaan ze op, worden ze geleid of kiezen ze hun eigen pad? Onderga het aan het Ketelhuisplein en laat je confronteren met je eigen kuddegedrag. 

Locatie: Torenallee 40-06, Strijp-S
Dagelijks te zien tot en met 25 oktober van 11.30 tot 18.00 uur

bioart laboratories & playing life in veemgebouw

Algenlampen, schimmelstoelen en bioplastic van insecten – de afgelopen jaren viel er aardig wat biotech te zien op de Dutch Design Week. Zo ook dit jaar, gecentreerd op de achtste etage van het Veemgebouw op de BioArt Laboratories tentoonstelling.
Het meest in het oog springend vonden wij de vleeslamp van Isaac Monte, een werk waarin hij aandacht vraagt voor voedselverspilling. Monte verzamelde vlees dat supermarkten weg mikken omdat het over de datum is, haalde er het celmateriaal uit en hield uiteindelijk een structuur over die op marmer lijkt. Daar heeft hij vervolgens een lamp van gemaakt in de vorm van de E. Coli-bacterie, een bacterie die, in grote hoeveelheid aanwezig, zorgt voor het bederf van vlees. Is je maag nog niet van streek van het denken aan bacteriën, kijk dan of je een hapje kunt nemen van de meelwormsnack van Carolin Schulze (ze frituurt ze ter plekke op zondag 18 en zaterdag 24 oktober, op andere dagen moet je het doen met een visuele presentatie van haar werk).

Aan de andere kant van dezelfde ruimte is de tentoonstelling Playing Life van Transnatural te zien, die de (toekomstige) wereld van ontwerpen met levend materiaal verbeeldt – net als bio art op het snijvlak van kunst en wetenschap. Een hoogtepunt: het zalmleer van Nienke Hoogvliet, een onderzoek naar de mogelijkheden om materiaal te ontwikkelen uit organische afvalproducten uit zee, zoals vissenhuid. Wanneer vissenhuid volgens een oude looitechniek wordt bewerkt, blijkt het over dezelfde eigenschappen te beschikken als varkens- of runderleer. Voordeel: er komen bij dit proces geen enge chemicaliën te pas. Het ziet er tof uit en het stinkt niet naar vis. Wij snappen niet dat dit niet al op grote schaal wordt geproduceerd.

Locatie: Veemgebouw, Torenallee 80
Dagelijks te zien tot en met 25 oktober van 11:00 tot 18:00 uur 

kleikoekjes van Arie Syarifud: detox avant la lettre

In veel landen is het eten van klei en grond een gebruikelijke zaak. Gezond ook, want het is rijk aan zink en mineralen en je schijnt er perfect je darmen mee schoon te kunnen schuren – detox avant la lettre. Arie Syarifud weet er alles van, afkomstig uit Jatiwangi, West-Java (Indonesië). De kleigrond is daar een belangrijk exportproduct van Jatiwangi, de omgeving voer wel bij de fabricage van dakpannen en daarnaast werden er festivals gehouden met muziekinstrumenten van klei. Maar de grond werd verkocht aan corporaties als Nike en Adidas, en dus raakt de regio niet alleen zijn land als bron van voedsel kwijt maar tornt het ook aan de identiteit van de streek. Kortom, grond staat voor nogal wat. Die gelaagheid zit verdisconteerd in Claynialism. Klinkt zwaar, maar is het niet, want het is ook gewoon lekker koekjes eten. Van klei, ja. Beetje zanderige nasmaak, maar interessant om te proberen en gewoon lekker met vertrouwde choco en koffiesmaak. En nog gezond ook.

Locatie: Natlab, Kastanjelaan 500 (Baltan Laboratories)
Dagelijks te zien tot en met 25 oktober van 11:00 tot 18.00 uur

van achtbaan tot epileptische aanval

Heb je nog nooit een virtual reality bril op je hoofd gehad? Dan is dit je kans. Hyperspaces is een tentoonstelling van het Hyperspace collective en biedt verschillende virtual en augmented reality ervaringen, waarin virtuele zaken worden vermengd met de echte wereld.

Zo is er een schilderij, gemaakt met echte verf op doek, in 2D, vertaald naar een virtuele variant in 3D, waarin je met een virtual reality bril op kunt rondkijken, wandelen en zwemmen en kunt meemaken wat er gebeurt als je opeens kunt ‘zijn’ in een schilderij. Schaduwen flitsen snel voorbij en je vraagt je af wat er boven je hoofd gebeurt. Om je heen kijken leert je dat de zon in deze virtuele wereld heel vaak opkomt en binnen een minuut ook weer ondergaat. Het speelt met de (on)mogelijkheden van een fysiek schilderij.

Naast dit kunstonderzoek zijn er ook meer maatschappelijke virtual reality toepassingen, zoals de simulatie van een epileptische aanval. Je probeert door de ruimte te lopen in 3D, maar het licht valt telkens uit. Wat nou als je net een black out krijgt boven aan de trap? Levensgevaarlijk, voelt het echt zo om een epileptische aanval te hebben? Dat is nou precies de vraag die de maakster wil horen van iemand die nog nooit een aanval heeft gehad. Opeens kan je je met Interu_Psy verplaatsen in de wereld van een epilepticus, iets wat voor vrienden en familie heel relevant kan zijn om te begrijpen hoe hun geliefde dat ervaart. Verschillende bedrijven bundelen hun kennis en ervaring op het gebied van virtual en augmented reality in het Hyperspace collective. Zet die bril op en waan je in een andere wereld.

Locatie: Hyperspaces, LAC gebouw, Mathildelaan 1, Central Area
Dagelijks geopend tot en met 25 oktober van 10:00 tot 18:00 uur

lekker bolletje kweekvlees

Moe van het slenteren en alle indrukken? Zin in een ijsje, ondanks de ontberingen van deze herfst (bonustip: neem een warme trui en een waterdichte jas mee, veel ruimtes zijn niet verwarmd), ga dan naar de rode ijscokar in de hal van het Veemgebouw.
Daar word je bediend door een alleraardigste ijscoman die je laat kiezen uit verschillende soorten ijsjes, met smaken als bacon-ijs, draken-ijs en zelfs dus ijsberen-ijs.

Het ijs is gemaakt van vlees, geen vlees van echte dieren, maar van stamcellen. Kweekvlees. En waarom zouden we kweekvlees in een saai karbonaadje aanbieden als het ook een ijsje kan zijn? De ijskar, onderdeel van het kweekvleesrestaurant Bistro In Vitro, tevens onderdeel van de expositie Playing Life (zie de tip hierboven), mengt vleessmaak met de zachte textuur van ijs en onderzoekt of kweekvoedsel ook in een heel andere vorm en smaak gepresenteerd kan worden dan dat we van vlees gewend zijn. Of dat lekker is kun je dus zelf gaan proeven…

Locatie: Entree Veem-gebouw, Torenallee 80
Dagelijks te proeven

De Dutch Design Week is nog te bezoeken tot en met zondag 25 oktober op verschillende locaties in Eindhoven.