OVT
OVT 26 december 2021
Het bestaansrecht van de Sami, de laatste inheemse bevolkingsgroep van Europa, is lang bedreigd door een hardvochtig assimilatiebeleid. Onlangs begonnen Zweden en Finland daarom waarheidscommissies. Met historicus en Scandinavië-correspondent Anne Grietje Franssen.
Verder: in de laatste uitzending van het jaar houdt OVT traditioneel een eigen requiem. Ook dit jaar bespreken we een aantal bijzondere figuren die de wereld dit jaar ontvallen zijn, en in Het Spoor Terug: Bloody Sunday in Roermond, de aanslag van de IRA in Limburg in 1990.
In memoriam 2021
Kurt Westergaard, de cartoonist die Mohammed met een bom als tulband op zijn hoofd tekende, overleed dit jaar. K. Schippers de schrijver die in het openbaar uit het telefoonboek las alsof het een gedicht was ontviel ons. En zo ook de belangrijke zwarte feministische Amerikaanse schrijfster bell hooks.
Zoals ieder jaar blikt OVT terug op personen van cultureel en politiek belang die dit jaar stierven. Onze jaarlijkste in memoriam wordt ditmaal verzorgd door Xandra Schutte, hoofdredacteur van De Groene Amsterdammer, historicus Wim Berkelaar en historica Nadia Bouras.
Excuses aan de Sami
Ze woonden in wat ooit Lapland heette, leefden van de rendierjacht en waren beroemd om hun kleurige kleding en mutsen. Inmiddels zijn de Sami de laatste inheemse bevolkingsgroep in Europa, gedecimeerd door de modernisering en door een hardvochtig assimilatiebeleid.
Sinds kort zijn in Zweden en Finland zogeheten ‘waarheidscommissies’ ingesteld om te onderzoeken wat de Sami is aangedaan. Bovendien bood drie weken geleden de Lutherse kerk in Zweden haar excuses aan de Sami aan voor de roof op hun cultuur als gevolg van de kerstening.
Maar wat is het verhaal van de Sami, die welbeschouwd de Aboriginals van het Noorden zijn. Historicus en correspondent van Scandinavië, Anne Grietje Franssen is te gast.
Het Spoor Terug: Bloody Sunday in Roermond
Een documentaire van Frans Pollux
In 1990 vond een IRA-aanslag in Roermond plaats, een nooit opgehelderde vergismoord waarbij twee jonge Australische toeristen midden op de Markt werden doodgeschoten. Vier verdachten werden aangehouden, maar ondanks overweldigend bewijs ook weer vrijgesproken. De Limburgse podcastmaker Frans Pollux spreekt betrokkenen van toen, brengt de verdachten in beeld en duikt in de rafelranden van het verhaal.
Bloody Sunday in Roermond is een productie van de VPRO en De Limburger, in samenwerking met filmproducent (Pupkin) Pieter Kuijpers van The Spectacular. De podcastserie bestaat uit vier afleveringen. Deze zijn wekelijks te horen in OVT vanaf zondag 26 december op NPOradio1 en in de OVT-podcast en te vinden in uw favoriete podcastapp.