Waar denkt u aan, bij de term koloniaal? Waarschijnlijk in eerste instantie aan de Nederlandse koloniale geschiedenis: die van Suriname bijvoorbeeld. En verder denkt u misschien aan Britse koloniën als India, of Franse koloniën als Algerije. Waar u misschien niet direct aan zal denken is Israël. En toch wordt Israël – zeker de laatste maanden – in het publieke debat steeds vaker als koloniaal beschreven, zeker door bepleiters van de Palestijnse zaak.

In hoeverre klopt deze typering, en hoe zou Israël als ‘koloniaal’ beschouwen onze blik op het Israël-Palestina-conflict verscherpen, of juist vertroebelen? Te gast is Erella Grassiani, als antropoloog gespecialiseerd in de Israëlische veiligheidsindustrie.

Onlangs is in Pompeï een bijzondere vondst gedaan, die inzicht verschaft in hoe het leven in die beroemde stad was voor mensen in slavernij. Archeologen troffen bij een bakkerij een kleine ruimte met tralies aan, waar tot slaaf gemaakte mensen graan moesten malen.  Wat leert deze vondst ons, over hoe slavernij er in de oudheid uitzag? Te gast daarover is Coen van Galen, die gespecialiseerd is in slavernijgeschiedenis.

Niks is natuurlijker dan de moederliefde, zo zijn we geneigd te denken. Zodra een vrouw een kind krijgt, komt er een instinct naar boven dat haar tot een zorgzame en liefdevolle moeder maakt. Maar in 1980 – ten tijde van de tweede feministische golf – schreef de Franse Elisabeth Badinter een historisch en filosofisch boek dat dat idee probeerde te ontkrachten: De mythe van het moederschap. Xandra Schutte noemt het boek, net in het Nederlands verschenen, in haar voorwoord actueler dan ooit, want “de mythe van de Goede Moeder duurt nog onverminderd voort.” Xandra Schutte is te gast. 
 

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Lotfi El Hamidi. 

Deze week is de beurt aan historicus Wim Berkelaar. Hij bespreekt:

• Annet Mooij  -  Alles gaat op vroeger terug: Ischa Meijer 
• Sytze van der Zee  -  Willi Lages
• Jan-Jaap van den Berg en Jan de Roos  -  Fout volk

Als je homo was, dan was je ziek. Althans, dat vonden psychiaters heel lang. Deze week is het precies 50 jaar geleden dat homoseksualiteit als ‘psychiatrische stoornis’ werd geschrapt uit de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders), het handboek van de psychiaters.

Wat ging daaraan vooraf? En wat waren de gevolgen van die behandeling voor de homoseksuelen die ze ondergingen?  Dat vragen we aan Lars van Dee, psychiater en voorzitter van het platform ‘LHBT+ en psychiatrie’. En aan Henk Brouwer, die in de jaren ’60 vanwege zijn homoseksualiteit naar de psychiater werd gestuurd.