De hoge gasprijzen zetten ons aan tot radicale gedragsverandering. Overal in de samenleving duiken groene initiatieven op van mensen op zoek naar nieuwe manieren om ons land van energie te blijven voorzien. Burgers, ondernemers en collectieven strijden voor democratisering van de energietransitie. Hoe zou een andere machtsverdeling eruit kunnen zien? En hoe kunnen we deze geestdrift vasthouden? VPRO Tegenlicht onderzoekt.

3 maart | lees 📖

Terwijl Nederland door de gascrisis aan het verduurzamen slaat, groeit het aantal groene moskeeën. Daarbij worden ze ingegeven door het geloof, maar de hoge energieprijzen geven wel een flinke extra zet. ‘We móéten over twee jaar klimaatneutraal zijn, anders hebben we een probleem.’

3 maart | kijk ▶

Klimaatambassadeur Samira I. Ibrahim: geen duurzaamheid zonder inclusiviteit

Samira I. Ibrahim is hydroloog, theoloog en Klimaatambassadeur van de Toekomst. Zij houdt zich voornamelijk bezig met wetenschappelijk onderzoek en zet zich via diverse projecten en organisaties in voor het bouwen aan duurzame, inclusieve en weerbare gemeenschappen. Ook heeft ze het initiatief Alliantie Groene Gebedshuizen opgericht. Zo houdt ze zich bezig met inclusiviteit binnen de klimaatbeweging. Bekijk hier haar videocolumn.

2 maart | kijk ▶

Vind je deze video leuk? Abonneer je hier op ons YouTube-kanaal.

buurtsuper gered van energiecrisis met hulp van het dorp

Ad de Jong is eigenaar van Dagwinkel Schoonrewoerd en heeft het financieel moeilijk door de energiecrisis. Ondanks verschillende maatregelen om zijn winkel te verduurzamen rijst de elektriciteitsrekening de pan uit. Meer maatregelen zijn vrijwel onmogelijk door onlogische regels en wetgeving. Ad besluit zich kwetsbaar op te stellen en de dorpelingen te hulp te vragen, en met succes. Er wordt genoeg geld én vrijwillige arbeid beschikbaar gesteld om de dagwinkel te redden en het dorp in de toekomst verder te verduurzamen.

27 februari | doe mee 🤝

kom jij naar één van de meet-ups?

Vergroenen doen we samen. Praat mee over de huidige uitdagingen en oplossingen bij een van de meet-ups door het hele land. Kijk hier voor het hele overzicht.

maandag 27 februari: Utrecht, Bibliotheek Neude
woensdag 1 maart: Amsterdam, Pakhuis de Zwijger
donderdag 2 maart: Deventer, Bibliotheek Deventer

24 februari | lees 📖

Door de energiecrisis zijn de gas- en elektriciteitsprijzen fors gestegen. Consumenten en de overheid hebben steeds minder vertrouwen in energieleveranciers, die de crisis uit kunnen buiten om onnodig hoge winsten te maken. Hoe kan het anders, en hoe kunnen coöperaties daarin te hulp schieten?

23 februari | kijk ▶

Vind je deze video leuk? Abonneer je hier op ons YouTube-kanaal.

de aflevering in het kort

Geen tijd om de hele uitzending te kijken? Zie hier een korte versie van 20 minuten.

17 februari | luister ▶

Tegenlicht Podcast: Miranda Suripatty en de tuinen van Brasa

In de strijd tegen de opwarming van de aarde worden oplossingen altijd gezocht in geld en techniek. Maar gaan we het daarmee redden? Miranda Suripatty denkt daar heel anders over. Zij is een van de initiatiefnemers van de tuinen van Brasa: gemeenschappelijk groen in het hart van Amsterdam-Zuidoost.

16 februari | kijk ▶

Vind je deze video leuk? Abonneer je hier op ons YouTube-kanaal.

zo zorgen we dat energie weer van ons wordt

Op dit moment is onze energie deels in handen van internationale partijen. In tijden van crises profiteren zij van de rumoerige markt en wordt energie voor de burger duurder. Door energiecoöperaties op te zetten wordt energie weer van ons en blijft de prijs stabiel. En verduurzaming wordt eerlijker. Bovendien dragen coöperaties bij aan nieuw gemeenschapszin. Siward Zomer legt uit hoe energiecoöperaties tot stand kunnen komen en hoe we loskomen van de grote energieleveranciers.

15 februari | lees 📖

Uit de VPRO Gids. Vanwege de energiecrisis zoeken steeds meer mensen elkaar op om gezamenlijk hun huizen of de buurt te verduurzamen. Tegenlicht portretteert enkele van deze initiatieven en zoekt uit hoe je ze toekomstbestendig maakt. Wij gingen naar Schoonrewoerd, waar inwoners de smaak te pakken hebben gekregen. 'Het is een ontdekkingsreis.'

14 februari | kijk ▶

Vind je deze video leuk? Abonneer je hier op ons YouTube-kanaal.

de Fixbrigade strijdt tegen energiearmoede

Energie is een basisbehoefte, maar door de huidige energiecrisis zijn er steeds meer mensen die niet meer meekomen. Zij ervaren energiearmoede. De Fixbrigade komt voor hen op door hun huis te verduurzamen.

9 februari | lees 📖

De energieprijzen zijn sinds 2021 explosief gestegen. Dit heeft wereldwijd tot een energiecrisis geleid die we allemaal voelen. Hoe heeft het zo ver kunnen komen? En hoe komen we hier samen weer uit? VPRO Tegenlicht zet vijf vragen voor je op een rij.

9 februari | kijk ▶

Vind je deze video leuk? Abonneer je hier op ons YouTube-kanaal.

Technologie, burgerinitiatieven of gedragsverandering: hoe pakken we de energiecrisis aan?

De maand februari staat bij VPRO Tegenlicht in het teken van duurzaam gedrag. We hebben veel afleveringen gemaakt over technologische innovaties om te vergroenen, zoals de ‘doorbraak van duurzaam’, ‘deltaplan waterstof’ en in 2008 ‘here comes the sun’. Ineens is er meer mogelijk dan we ooit gedacht hadden en zoeken we elkaar ook meer dan ooit op in de vorm van nieuwe collectieven, coöperaties en burgerinitiatieven. Maar is dit genoeg? Ligt de oplossing bij nieuwe technologieën, of hebben we ook een cultureel probleem?

Deze video is tot stand gekomen met behulp van het Archief van de Toekomst, een online archief waarin meer dan 500 Tegenlicht-uitzendingen op nieuwe manieren doorzoekbaar zijn. Wil je meer weten over duurzaam gedrag? Duik erin!

9 februari | kijk ▶

Hoe het oogsten van zonne-energie alles kan veranderen

VPRO Tegenlicht staat deze hele maand in het teken van de energietransitie. Daar hebben we de afgelopen jaren veel aandacht aan besteed. Wil jij nog een beetje bijspijkeren? Kijk bijvoorbeeld ook deze aflevering over de waanzinnige potentie van zonnetechnologie. De zon levert in één uur evenveel energie als de hele mensheid in een jaar verbruikt. Waarom oogsten we die dan niet? Bekijk nu de aflevering De zon is van iedereen.

9 februari | lees 📖

Uit het archief. Burgers willen graag betrokken worden bij de energietransitie. We moeten immers 'samen' van het gas af. Moeten zij meer inspraak krijgen bij de besluitvorming?

9 februari | kijk ▶

Zo word jij een betere voorouder

Onze energievoorraden zijn niet oneindig, door de energiecrisis zijn mensen zich daar veel bewuster van. Hoe houden we dat bewustzijn vast nu de gasprijzen weer lijken te dalen? We moeten een collectieve gedragsverandering inzetten.

Die overstap naar naar duurzaamheidsdenken behandelde VPRO Tegenlicht al in de aflevering Time Rebels, over mensen die vechten voor een nieuwe economie die gericht is op de lange termijn. Bekijk nu de aflevering voor meer context.

9 februari | kijk ▶

We zijn zo dichtbij. Hoe maken we alles duurzaam?

Alle ethische overwegingen daargelaten: de keuze voor duurzame energie kan ook een puur economische beslissing zijn. De prijs van zonne- en windenergie daalt steeds verder, en dat spoort spelers op het internationale speelveld massaal aan om over te stappen op duurzame energie. Nu we volop in de energietransitie in Nederland duiken, is het de moeite waard om te kijken hoe het op internationale schaal eigenlijk gaat. Bekijk nu de aflevering Doorbraak van Duurzaam voor meer achtergrond over de energietransitie.

20 jaar toekomst verkennen met tegenlicht

Dit online archief gebruikt kunstmatige intelligentie om meer dan 500 tegenlicht-afleveringen op een nieuwe manier beschikbaar en doorzoekbaar te maken. Zoek naar specifieke fragmenten, citaten en zelfs losse shots.

volg VPRO Tegenlicht