Van harte welkom op deze seizoenspresentatie. Welkom over de grens. Welkom in de wereld van VPRO en Human. Sponsors van de vooruitgang.
Meer dan 350 jaar geleden zette Christiaan Huygens de Laterna Magica in elkaar. Een holle spiegel, een kaarsje en een bolle lens in een doos en de projector was geboren. Huygens stond zo aan de wieg van de beeldcultuur. Johan van de Garde componeerde voor ons een hedendaagse toverlantaarn van de programma’s van het nieuwe seizoen. Hij heeft een stortvloed aan beelden gevangen in een kader dat aan die oerprojectie doet denken. De cirkel als nieuwe presentatievorm na het staande beeld van de iPhone, het vierkant van Instagram, de 360 graden van de VR en de multidimensionale wereld van de game.
De VPRO speelt graag met kaders en perspectieven in een tijd dat beeld op steeds meer manieren wordt gebruikt. Het effect is vaak wonderbaarlijk. Er ontstaat een andere focus, met oog voor detail of een intimiteit die in de alom woedende beeldenstorm van tegenwoordig zo wordt gemist. De makers van de VPRO blijven de betovering van de eerste beeldenfabriek zoeken. En als dat met de nodige inspanning lukt, zoals bij Himmlers hersenen heten Heydrich bijvoorbeeld, dan heb je toverlantaarn après la lettre te pakken.
Met onze digitale magische lamp brengen we vandaag nieuwe talenten aan het woord en in beeld. We laten nieuwe series zien en horen. Hebben aandacht voor nieuwe technologie, vorm en design. We wisselen short form, interactives, reisseries, documentaires en podcasts af in een line up van een uur.
We presenteren opnieuw een veelkleurige programmaparade die voor het VPRO-smaldeel onder de bezielende leiding van Stan van Engelen, Hans Simonse en Gerard Walhof tot stand is gekomen. Bij Human roerde Bert Jansens opnieuw de eindtrom. Voor het laatste seizoen. En dan pink je een traan weg en worden we hopelijk weer vrolijk als bekend wordt wie hem opvolgt.
Een seizoenpresentatie is geen koude start. In een 52 keer 24/7 informatiemaatschappij is het voor mediaorganisaties nu eenmaal altijd bal. De zomerstop is een relatief begrip.
Dus gingen we door met Zomergasten dat het fantastisch deed met Janine Abbring als presentator in een stoer decor met beeldschone beeldcompilaties van Urbi et Orbi. Dook Tim den Besten de Tent in met Maartje Wortel. Zijn we al weer begonnen met Buitenhof, Boeken, Tegenlicht, Allah in Europa, frivool Koken met Van Boven en online De Comeback.
En waren we op alle grote muziekfestivals aanwezig met 3voor12 als kritische en vrolijke multimediale gids voor de beste nieuwe popmuziek van de zomer.
Gebruikte Argos de zomer om strijdlustig een dreigende korting op zendtijd en budget af te wenden om uiteindelijk door te kunnen op dezelfde plek met meer onderzoekreportages en meer actualiteit.
De afdeling Digitaal kon gaan bouwen aan TREES toen het Google Digital News Initiative Fund in juli een grote subsidie verleende aan een nieuwe interactieve tool voor onderzoekjournalistiek. Dat is goed voor de journalistiek en past in ons streven om grote mediabedrijven die geld verdienen aan onze programma’s ook te laten investeren in onze media infrastructuur
We openden ook met financiële hulp van de Europese Commissie drie nieuwe internationale YouTube kanalen met Engelse, Franse en Spaanse ondertiteling. VPRO World Stories met reisseries zoals Langs de oevers van de Yangtze en Op zoek naar Frankrijk, VPRO Documentary brengt onder meer het beste van Tegenlicht en VPRO Metropolis.
Dat de VPRO ook met Vrije Geluiden en 3voor12 een steeds internationaler publiek weet te bereiken viel ook de lifestyle glossy Monocle op. De VPRO staat als funky Dutch broadcaster op de cover van het zomernummer. Als Theatre of the Absurd. Een publieke omroep met een heldere visie op avontuur, met surrealisme en optimisme in de programmering, volgens het in Londen gestationeerde über hippe blad.
Theatre of the absurd. Vormexperimenten horen bij de VPRO en zijn onderdeel van de zoektocht naar nieuwe manieren van vertellen, maken en uitspelen. Daar hoort Lubach bij met zijn Westerøs trailer en series als Made in Europe. Daarom investeren we veel in nieuwe interactives en multimediaprojecten. Van de 4k open source omgeving waarin alle interviews van Mind of the Universe voor iedereen te gebruiken zijn tot een interactieve documentaire als Standing Rock van Laura Stek over het protest van de Sioux Indianen tegen de aanleg van de Dakota Acces oliepijplijn. Vorige week genomineerd voor de Prix Europa.
Wij zijn ervan overtuigd dat zonder aandacht voor het experiment, voor innovatie en ontwikkeling en zonder investeringen in nieuw talent, nieuwe media, impact en interactie een eind komt aan klassieke omroep. Dat we moeten transformeren als mediabedrijf. We passen dit jaar onze werkwijze en organisatie aan die noodzaak aan. We willen actiever worden in programma ontwikkeling, crossmedialer in de productie en multimediaal in het bereiken van ons publiek.
We vinden de NPO in dat streven nog steeds niet aan onze zijde. We moeten steeds vaker vooraf toestemming vragen voor programma ontwikkeling, er zit nauwelijks lijn in het crossmediabeleid en het online fort NPO wordt almaar zwaarder opgetuigd. Maar we geven niet op want de ruimte die we opeisen om zelf meester te blijven van de keten van idee naar publiek is de essentie van de onafhankelijkheid die nodig is voor creatieve, kritische en vernieuwende media.
Iets anders is uiteindelijk de dood in de pot. We willen de vrijheid om aan de grenzen te opereren. Want aan de rand van het peloton zit de mogelijkheid om koers te verleggen, te ontsnappen aan het gewone, nieuwe wegen in te gaan. Niet in het midden waar we elkaar verdrukken en vastzetten. Eindredacteur jeugd Anna van der Staak voelt zich prima thuis ver van het midden. Dankzij haar is jeugdtelevisie bij de VPRO volwassen. Kijk zo maar naar Nog een Week. Bij VPRO Jeugd draait veel talent de eerste uren. Ook vandaag staan weer vijf makers op de rol die eerder voor Anna hebben gewerkt: Nicolaas, Jelle, Rob, Stef en Pieter.
En dan resteert als ieder jaar de vraag of het de VPRO en de Human ook het komend seizoen weer gelukt is. Relevant te zijn, origineel, de trends te pakken, details te vinden die iconen blijken te zijn, kleine verhalen die oplossingen in zich dragen voor grote vraagstukken. Broodfondsen bijvoorbeeld. Sponsor te zijn van de vooruitgang. We gaan het zien. Vanmiddag in onze toverlantaarn en het hele jaar door bij het enorme programmapakket dat VPRO en Human te bieden hebben. Ik wens jullie veel plezier en inspiratie toe.